តំបន់សព្រំដែនរវាងខេត្ដរតនគិរីនិងខេត្ដយ៉ាឡាយ ក្លាយជាកន្លែងស្ដុកឈើប្រណីតរាប់ពាន់ម៉ែត្រគូបតំលៃរាប់សិបលាន$
ថ្ងៃសុក្រ ទី២៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០០៩ ម៉ោង ០៩:៥៩
ថ្ងៃនេះកោះសន្ដិភាពសូម
បង្ហាញជូននូវឧក្រិដ្ឋកម្មព្រៃឈើមួយកំពុង
ស្ដុកទុកក្នុងអ្វីដែលហៅថា តំបន់ស ស្ថិតនៅ ភូមិប៉ក់ញ៉ៃ
ឃុំប៉ក់ញ៉ៃ ស្រុកអូរយ៉ាដាវ ខេត្ដ រតនគិរី
ចម្ងាយប្រមាណ៥០០ម៉ែត្រពីច្រក ទ្វារអន្ដរជាតិអូរយ៉ាដាវ ។
តំបន់សនេះស្ថិតនៅចំព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម រវាងស្រុកអូរយ៉ាដាវ
ខេត្ដរតន គិរី និងស្រុកដាក់កឺ ខេត្ដយ៉ាឡាយ ប្រទេស វៀតណាម
។ប្រភេទឈើប្រណីតមាន បេង នាងនួន ធ្នង់ និងគ្រញូង
រហូតដល់រាប់ពាន់ម៉ែត្រគូប
ដែលឈ្មួញដឹកជញ្ជូនយកទៅស្ដុកទុកនៅក្នុងចំណុច.សព្រំដែនកម្ពុជា
-វៀតណាម ពិតជា បានបង្ហាញយ៉ាង ជាក់ស្ដែងថា មានទំហំធំ ធេងណាស់
ដែលឧក្រិដ្ឋកម្មព្រៃឈើបានបង្ក ឡើង និងធ្វើឱ្យធនធានធម្មជាតិមានតំលៃ
នេះវិនាសហិនហោចនាពេលខាងមុខ ។
ប្រការដែលគួរចាប់អារម្មណ៍នោះ គឺ
ចំណូលពីធនធានព្រៃឈើនេះមិនដឹងថា រដ្ឋ
បានទទួលប៉ុន្មានឬក៏បានត្រឹមតែចូលហោប៉ៅ
ក្រុមមន្ដ្រីខិលខូចក្នុងតំបន់ឬយ៉ាងណានោះទេ ។
កំណាត់ឈើប្រណីតយ៉ាងច្រើនសន្ធឹក សន្ធាប់ដែលហូរចូលតំបន់ស
និងឆ្ពោះទៅរក ការដឹកចូលជ្រៅទៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម
នេះបានបង្កើតឱ្យមានចំងល់ថា តើវាហូរទៅ បែបនេះតាមរបៀបណា?
ដោយមិនចាំបាច់ ឆ្ងល់នោះ គឺការបង់ថ្លៃសេវាតាមផ្លូវឱ្យអាជ្ញា ធរ
និងសមត្ថកិច្ចរហូតដល់អ្នកមានតួនាទីនៅ
តាមច្រកទ្វារព្រំដែនសំរាប់ការនាំចេញ មិន ថា ច្រករបៀង
ឬច្រកផ្លូវត្រង់ ឬច្រកទ្វារ អន្ដរជាតិឡើយ
និងរហូតដល់មន្ដ្រីដែលមាន នាទីចល័តទូទាំងតំបន់
ឬថ្នាក់លើសនេះទៀត ផង ទើបមានការនាំចេញយកទៅស្ដុកដោយ រលូនបែបនេះ ។
ប្រភពពីមន្ដ្រីយោធាការពារព្រំដែនបាន ឱ្យដឹងថា
រយៈពេលជាងបីខែចុងឆ្នាំ២០០៩ នេះ ក្រុមឈ្មួញបានសំរុកដឹកឈើចូលដល់
ចំណុច.សយ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ណាស់
តាមច្រករបៀងមួយចំនួនដែលអំណោយផល ដល់អ្នកដឹកជញ្ជូនតាមម៉ូតូ
និងតាមផ្លូវត្រង់ ដឹកជញ្ជូនតាមគោយន្ដច្នៃនៅពេលយប់ ។
ប្រភពដដែលនិយាយថា លស់ថ្ងៃតិចណាស់
ដែលមិនឃើញដឹកជញ្ជូនឈើប្រណីតចូល ចំណុច.សនោះ
លើកលែងតែមានមន្ដ្រីធំមក ពីក្រសួង ឬមកពីភ្នំពេញចុះមកដល់ខេត្ដ
ទើប មានការផ្អាកដឹកជាបណ្ដោះអាសន្ន ។
ថៅកែ ឈើធំៗជាច្រើនដែលធ្លាប់រកស៊ីដឹកឈើលក់
ឱ្យឈ្មួញយួនតាមខេត្ដក្រចេះ កំពង់ចាម និង ភ្នំពេញ
បាននាំគ្នាសំរុកមកកាន់ខេត្ដរតនគិរី អស់ហើយ
ព្រោះខេត្ដនេះមានភាពធូររលុង ហើយសំបូរឈើប្រណីត និងនៅជិតព្រំដែន
ងាយស្រួលក្នុងការដឹកជញ្ជូន និងរត់ការ សំរាប់សេវាតាមផ្លូវ ។
មន្ដ្រីយោធាដដែលបានបង្ហើបឱ្យដឹងថា អ្នកដែលរត់ការផ្លូវ
នាំឈើចេញបានព្រលយ ពាក្យប្រាប់ថា រត់ការឈើប្រណីតនាំចេញទៅ
ប្រទេសវៀតណាម គឺក្នុងមួយគោយន្ដច្នៃ
ចំណុះពី៧ម៉ែត្រគូបទៅ១០ម៉ែត្រគូប ត្រូវបង់
សេវាតាមផ្លូវអស់រហូតដល់១០.០០០ដុល្លារ ទៅ១៥.០០០ដុល្លារ
គឺចាប់ពីថ្នាក់ខេត្ដ រហូត
ដល់ច្រកទ្វារតាមរយៈមន្ដ្រីជំនាញដែលពាក់ ព័ន្ធ ។
បទឧក្រិដ្ឋនេះពិតជាមិនអាចទប់ស្កាត់ បានទេ
ព្រោះលុយកាក់ជាបញ្ហាចំបងដែល មន្ដ្រីខិលខូចនានាតែងស្វាគមន៍
ដូច្នេះវាពិត ណាស់ថា គ្មានចំណូលសំរាប់រដ្ឋឡើយ ខណៈ
ដែលធនធានព្រៃឈើកាន់តែវិនាសទៅហើយនេះ ។
ប្រភពមួយទៀតបានបង្ហើបឱ្យដឹងក្រៅ ផ្លូវការថា
ចំពោះឈើដែលដឹកជញ្ជូនតាម គោយន្ដច្នៃនេះ ក្នុងមួយគ្រឿងត្រូវបង់
១០.០០០ដុល្លារ សំរាប់មេធំ ចំណែកតាម
ទីតាំងសមត្ថកិច្ចប្រដាប់អាវុធត្រូវបង់៥០០ ដុល្លារ ក្នុងមួយស្ថាប័ន
និងអាជ្ញាធរតាម លំដាប់ថ្នាក់ក្រោមៗបង់៣០០ដុល្លារក្នុងមួយស្ថាប័ន ។
ចំណែកនៅច្រកទ្វារ១.០០០ដុល្លារ
ក្នុងមួយគ្រឿងសំរាប់គ្រប់ស្ថាប័ន ។ ក្នុងមួយ
ខែមានរថយន្ដចាប់ពី៥០ទៅ៨០គ្រឿងបាន បង់សេវានេះ
និងមិនទាន់គិតពីចំនួនរថយន្ដ ឬម៉ូតូតូចតាចនោះទេ ។ យោងតាមប្រភព
ក្រៅផ្លូវការនេះគេបានគិតថា បើសិនជាដូច ការអះអាងមែន
វាច្បាស់ណាស់ថា អំពើពុក រលួយនៅតំបន់នោះបានឈានដល់ប្រកាស
អាសន្នហើយ សំរាប់ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល
ចាត់វិធានការទប់ស្កាត់ជាអាទិភាពមួយ
ទើបអាចសង្គ្រោះធនធានឈើក្នុងព្រៃបាន ។
ប្រភពពីអ្នករកស៊ីដឹកឈើតាមរថយន្ដតូច
និងអ្នកប្រមូលឈើស្ដុកទុកតាមព្រៃចំការ ស្វាយចន្ទីបានឱ្យដឹងថា
ចំពោះឈើប្រណីត ដែលគេដឹកជញ្ជូននិងប្រមូលទុកនេះ គឺបាន
ធ្វើការប្រមែប្រមូលមកពីតាមស្រុកមួយ ចំនួនដូចជា ស្រុកកូនមុំ
ស្រុកអូរជុំ ស្រុកវ៉ឺន សៃ ស្រុកតាវែង ស្រុកអណ្ដូងមាស ស្រុកបរ កែវ
និងស្រុកអូរយ៉ាដាវ ។
ពួកគាត់បានបន្ដ ទៀតថា ឈើទាំងនោះភាគច្រើនគឺអារ
ច្រៀកយកមកពីក្នុងដីព្រៃចំការដែលរដ្ឋបាន
វិនិយោគឱ្យក្រុមហ៊ុនមួយចំនួនឈូសឆាយ ដើម្បីដាំកៅស៊ូ ។ ឈើទាំងនេះ
មេការតែង តែឈូសឆាយដុតបំផ្លាញចោល ទើបខ្លះសុំ ទិញពីមេការឈូសឆាយ
យកមកគរប្រមូលទុក ប្រសើរជាងដុតបំផ្លាញចោល ហើយមួយ
ចំនួនទៀតសុំទិញពីសហគមន៍ជនជាតិតាម បណ្ដាភូមិមួយចំនួន ។
ប្រភពពីមន្ដ្រីស្រុកតាវែងក៏បានឱ្យដឹងដែរថា
ចំពោះការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ និងឈើ ប្រណីតដ៏មានតំលៃ
ហើយបច្ចុប្បន្នឈ្មួញ ប្រមូលទិញយ៉ាងច្រើនបែបនេះ ធ្វើឱ្យអ្នករក
ស៊ីអារឈើនិងច្រៀកឈើប្រណីតបង្កើនការ
សំរុកកាប់ឈើក្នុងតំបន់ឧទ្យានជាតិ វីរជ័យ
ជាតំបន់កន្ទុយនាគយ៉ាងខ្លាំងក្លាបំផុត និងពុំ
មានការទប់ស្កាត់ណាមួយឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពទេ ។
ការមិនក្រោកពីដេករបស់មន្ដ្រីជំនាញ
និងសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធ ធ្វើឱ្យមជ្ឈដ្ឋានទូទៅ ហ៊ាននិយាយថា
គឺដោយសារតែការទទួល លាភសក្ការៈពីក្រុមឈ្មួញ ទើបគ្មានការអើពើ
ហើយនាំគ្នាបណ្ដែតបណ្ដោយទៅតាមយថា កម្មបែបនេះទៅ ។
ឧទ្យានជាតិវីរជ័យជាតំបន់កន្ទុយនាគ
ធ្លាប់មានការកាប់បំផ្លាញម្ដងរួចមកហើយ កាលពីសម័យអភិបាលខេត្ដ
លោកខាំ ខឿន ហើយមានមន្ដ្រីខ្លះត្រូវតាមចាប់ខ្លួន និងមន្ដ្រី
ខ្លះជាប់ពន្ធនាគារអស់បុណ្យស័ក្ដិ ដោយសារ
មានការឃុបឃិតគ្នាកាប់ឈើតំបន់នេះជា ទ្រង់ទ្រាយធំ ។
ឯបច្ចុប្បន្នគេកាប់ឈើក្នុង ទ្រង់ទ្រាយតូចល្មមទេ
ប៉ុន្ដែគឺកាប់យកតែ ឈើប្រណីតប្រភេទបេង នាងនួន ធ្នង់ និង គ្រញូង
ដែលមានតំលៃ ដូចមាស ដូច្នេះតើ ត្រូវទទួលទោសកំរិតណាចំពោះអ្នកដែល
ឃុបឃិតគ្នាបើកដៃ និងទទួលលាភសក្ការៈ ។
ចំពោះការកាប់ និងដឹកជញ្ជូនឈើប្រណីត
យកទៅស្ដុកនៅចំណុច.សព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាមនេះ
ពុំមានការបំភ្លឺណាមួយពីមន្ដ្រី ជំនាញ ឬអាជ្ញាធរខេត្ដឡើយ
គឺឆ្លើយថា មិន ដឹងគ្រប់គ្នា ខណៈដែលកំណាត់ឈើប្រណីត
រាប់ពាន់ម៉ែត្រគូបស្ថិតក្នុងតំបន់រង់ចាំលេខ
រៀងលើកដាក់រថយន្ដដឹកចូលស្រុកយួន ។ មានការបង្ហើបមួយទៀតឱ្យដឹងថា
ដោយ សារតែបញ្ហាលាភសក្ការៈមិនបានទទួលស្មើ គ្នា
គឺអាចនឹងមានការប្រះឆាគ្នារវាងក្រុម មន្ដ្រីនានា ។
អ្នកមិនបានសើមមាត់កំពុងតែ សំលៀងមាត់ ហើយមិនយូរទេអ្នកស៊ីនឹង
បែកពោះ ។ ប្រភពដដែលបានវាយតម្លៃថា
ឈើប្រណីតទាំងនេះមានតម្លៃរាប់សិបលានដុល្លារដែលហូរចូលហោប៉ៅមន្ដ្រី
ពុករលួយ ។
